Przeciwpożarowy wyłącznik prądu (PWP) to urządzenie, które ma za zadanie odcinać dopływ energii elektrycznej do wszystkich odbiorników z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru. PWP zgodnie z polskim prawem podlega obowiązkowi certyfikacji.
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu podlega obowiązkowi certyfikacji. Z jakich przepisów prawnych to wynika?
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu podlega obowiązkowi certyfikacji zgodnie z:
- Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 roku w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (DzU z 2016 r., poz. 1966 z późn. zm.), które wprowadziło obowiązek certyfikacji PWP – później rokrocznie wydłużano okres przejściowy, aż do 1 stycznia 2021 r.;
- Rozporządzeniem Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 4 grudnia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (DzU z 2020 r., poz. 2297), które nie wydłużyło wspomnianego okresu poprzez nie ujęcie na liście urządzeń, dla których obowiązuje okres przejściowy.
Jakie dokumenty certyfikujące wymagane są dla PWP zgodnie z rozporządzeniami?
Krajowa Ocena Techniczna oraz Krajowy Certyfikat Stałości Właściwości Użytkowych, które wydaje Jednostka Certyfikująca, a także Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych, którą wystawia producent.
Czy przeciwpożarowy wyłącznik prądu wymaga Świadectwa Dopuszczenia do stosowania w ochronie przeciwpożarowej wydane przez CNBOP?
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu nie widnieje na wykazie wyrobów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 kwietnia 2010 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (DzU z 2010 r. nr 85, poz. 553, z późn. zm.), dlatego nie wymaga Świadectwa Dopuszczenia.
Czy dla PWP wymagany jest znak CE?
Dla PWP nie ma zharmonizowanej normy EU, więc znakowanie CE nie jest możliwe.
Z jakich komponentów składa się przeciwpożarowy wyłącznik prądu i czy certyfikacja dotyczy wszystkich komponentów PWP?
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu składa się z trzech komponentów, dla których wymagany jest certyfikat:
- urządzenie uruchamiające UU PWP – przycisk lokalizowany zwykle w pobliżu wejścia do budynku,
- urządzenie sygnalizujące US PWP – sygnalizator potwierdzający wyłączenie prądu,
- urządzenie wykonawcze UW PWP – rozdzielnia elektryczna w oddzielnej obudowie, wewnątrz której dokonywane jest rozłączenie prądu.
Od kiedy istnieje obowiązek stosowania przeciwpożarowego wyłącznika prądowego z certyfikatem CNBOP i jak wymóg certyfikacji jest związany z projektem budowlanym oraz datą uzyskania pozwolenia na budowę?
Obowiązek taki powstał od 1 stycznia 2021 r. Jeśli dokumentacja projektowa przewidywała zastosowanie przeciwpożarowego wyłącznika prądu na podstawie §183 WT, to zmiana polega wyłącznie na tym, że dla wyrobu o tej samej nazwie i funkcji w obiekcie powstał dodatkowy obowiązek certyfikacji. Należy pamiętać, że istnieje on już od 2016 r., a w dniu 1 stycznia 2021 r. upłynął okres przejściowy wyznaczony przez Ustawodawcę na dostosowanie rynku do nowych wymagań. Kluczowe jest to, że projekt budowlany nie określa zasad formalnych wprowadzania wyrobów do stosowania, a tylko wskazuje ich rodzaj, wymagane własności użytkowe i oczekiwane funkcje (zadania), a tym samym data uzyskania pozwolenia na budowę nie ma żadnego znaczenia ani wpływu na dokumenty wymagane do wprowadzenia wyrobu na rynek.
Czy przeciwpożarowy wyłącznik prądu należy stosować we wznoszonych oraz modernizowanych obiektach?
Certyfikowany przeciwpożarowy wyłącznik prądu należy również stosować w obiektach będących w trakcie budowy lub modernizacji, jeśli PWP nie został jeszcze dostarczony na budowę, co zostało potwierdzone w „Dzienniku budowy”.
Czy przeciwpożarowy wyłącznik prądu można zabudować we wspólnej rozdzielni (obudowie) wraz z innymi urządzeniami?
Nie, przeciwpożarowy wyłącznik prądu musi być zainstalowany w oddzielnej obudowie, na której producent umieszcza znak „B” wraz z oznakowaniem numeru certyfikatu CNBOP. Wyjątek może tu stanowić możliwość zabudowy w jednym standardzie elektrycznym sekcji PWP z zasilaczem tego samego producenta oraz centralą sterującą, co może przyczynić się do poprawy ergonomii rozdzielni przeciwpożarowej prądu.
Czy przeciwpożarowy wyłącznik prądu należy uwzględnić w scenariuszu pożarowym?
Tak, przeciwpożarowy wyłącznik prądu z certyfikatem jest przystosowany do współpracy z SSP, Integratorem, Centralą Sterującą urządzeniami przeciwpożarowymi czy BMS budynkowym. Może działać z opóźnieniem, np. w celu umożliwienia bezawaryjnego zamknięcia serwerów. Podstawowe funkcje, które należy założyć w scenariuszu to kontrola stanu załączony/wyłączony oraz kontrola uszkodzenia.
Czy przeciwpożarowy wyłącznik prądu należy stosować w przypadku montażu fotowoltaiki?
Tak, jeśli instalację PV zastosowano w budynku o kubaturze powyżej 1000 m³, w innych przypadkach według uznania projektanta.
Czy można multiplikować poszczególne urządzenia PWP, np. do celów ochrony wielu obiektów w jednym systemie?
Tak, jest to kwestia projektowa.
Czy przeciwpożarowy wyłącznik prądu musi być okresowo konserwowany?
Tak, podobnie jak inne urządzenia przeciwpożarowe.
Czy każdy elektryk z uprawnieniami może konserwować PWP?
Nie, reguluje to §3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów,
w myśl którego czynności takie (podobnie jak dla innych urządzeń przeciwpożarowych) należy wykonywać zgodnie z zasadami określonymi w:
- Polskich Normach,
- Dokumentacji Techniczno-Ruchowej – opracowanej przez producenta,
- Instrukcji obsługi – opracowanej przez producenta,
- w okresach ustalonych przez producenta (nie rzadziej niż 1 raz w roku).
Wynika z tego, że producent w Instrukcji obsługi wskazuje podmioty upoważnione do Wykonywania okresowych przeglądów i napraw. Wiąże się to z odpowiednim przeszkoleniem oraz dysponowaniem oryginalnymi częściami zamiennymi.
Publikacja artykułu: sierpień 2022 r.