Konkurs dla JST na Najbardziej Innowacyjny Energetycznie Samorząd już rozstrzygnięty

Czym jest Konkurs na Najbardziej Innowacyjny Energetycznie Samorząd?

III Ogólnopolski Konkurs dla Jednostek Samorządu Terytorialnego na Najbardziej Innowacyjny Energetycznie Samorząd miał na celu nagrodzić i promować samorządy podejmujące działania na rzecz szeroko rozumianej innowacyjności energetycznej. Chodzi o wdrażanie rozwiązań niskoemisyjnych, przyjaznych klimatowi i wpisujących się w transformacje energetyczną.

Udział w Konkursie był dla uczestników bezpłatny, a zgłoszenia zostały ocenione przez ekspertów z różnych części kraju. Kapituła powołana przez organizatora, czyli Instytut Polityki Energetycznej im. Łukasiewicza, przyznała wyróżnienia i tytuły w poszczególnych kategoriach.

„Cały czas podkreślamy, że transformacja energetyczna musi rozpocząć się w samorządach, dlatego chcemy nagrodzić najlepsze przykłady przedsięwzięć z tej dziedziny” – mówił dr hab. Mariusz Ruszel, prof. Politechniki Rzeszowski, prezes Instytutu Polityki Energetycznej im. Łukasiewicza.

Jak podkreśla koordynator konkursu dr inż. Sławomir Stec, w tym roku poziom zgłaszanych projektów był wysoki – „Samorządy zaprezentowały kolejne ciekawe przedsięwzięcia, które warto szeroko propagować. Liczymy, że szybko znajdą się naśladowcy i podobne projekty zaczną powstawać w innych częściach kraju”.

Partnerami Konkursu byli Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. (Partner Generalny), Bank Gospodarstwa Krajowego (Partner Strategiczny), Polska Spółka Gazownictwa (Sponsor Główny), Metrolog Spółka z o.o. (Sponsor Wspierający) oraz Polska Grupa Energetyczna (Partner Srebrny).

Wyniki Konkursu na Najbardziej Innowacyjny Energetycznie Samorząd

Główne nagrody w Konkursie zdobyły gmina Lądek-Zdrój (woj. dolnośląskie) – Energetyczny Inwestor Roku z zakresu Budownictwa, gmina Lidzbark Warmiński (woj. warmińsko-mazurskie) – Energetyczny Inwestor Roku z zakresu Transportu, a także gmina Przykona (woj. wielkopolskie) – Propagator Wiedzy o Energii Roku.

Ponadto certyfikaty dla najlepszych gmin otrzymały:

• Besko (podkarpackie),
• Bieliny (świętokrzyskie),
• Chełmża (kujawsko-pomorskie),
• Dzierzgoń (pomorskie),
• Gdynia (pomorskie),
• Lądek-Zdrój (dolnośląskie),
• Lidzbark Warmiński (warmińsko-mazurskie),
• Przykona (wielkopolskie),
• Przywidz (pomorskie),
• Rybnik (śląskie),
• Słupsk (pomorskie),
• Szczecinek (zachodniopomorskie),
• Świerczów (opolskie).

Aspirujący Innowator Roku

Konkurs na Najbardziej Innowacyjny Energetycznie Samorząd ma także II kategorię – Aspirujący Innowator Roku w dziedzinie ciepłownictwa. Tutaj nagradzane są samorządy, które myślą o modernizacji swoich elektrociepłowni. Nagrodą jest sfinansowanie kosztów przygotowania dokumentacji inwestycyjnej tak, aby można było skorzystać z środków finansowych z instrumentu Komisji Europejskiej ELENA (ang. European Local Energy Assistance), zarządzanego przez Europejski Bank Inwestycyjny, a finansowanego z programu Horyzont 2020.

W wieloetapowej ocenie do finału zakwalifikowały się Elbląg, Gliwice, Końskie, a także w związku z rokującymi planami Miastko. Eksperci oceniający zgłoszenia po rozmowach z przedstawicielami samorządów jednoznacznie uznali, że zwycięzcą konkursu w edycji 2023 została gmina Gliwice.

„Imponuje nam Wasze szerokie widzenie problemów. Gratulujemy odwagi, decyzyjności, pasji” – mówił podczas wręczania nagród dr hab. Tomasz Gackowski, dyrektor zarządzający Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Nagrodzony pomysł Zielonego Parku Energii ma łączyć w sobie kilka elementów. Chodzi o odzyskiwanie ciepła ze ścieków, przetwarzania odpadów czy też największą farma kolektorów słonecznych w Polsce.
„Wsiedliśmy do pędzącego pociągu transformacji i jesteśmy w dobrym towarzystwie” – powiedział odbierający nagrodę dyrektor Grzegorz Zawierucha z PEC-Gliwice sp. z o.o.

Nagrodzone projekty w Konkursie na Najbardziej Innowacyjny Energetycznie Samorząd

Propagator Wiedzy o Energii Roku

W gminie Przykona od lat promowany jest rozwój odnawialnych źródeł energii. Już 10 lat temu na budynku Urzędu Gminy zainstalowano pierwszą instalację fotowoltaiczną. Teraz w budżecie gminy są środki na dotacje do zielonej energii dla mieszkańców. Dofinansowanie w wysokości 5000 zł przyznawane jest do instalacji fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych oraz pomp ciepła, a także do wymiany źródła ciepła na ekologiczne inne niż pompa ciepła – 3000 zł i do budowy przydomowych oczyszczalni ścieków – 3500 zł. W 2022 roku przeznaczono w budżecie gminy na ten cel 550 tys. zł., a z dotacji skorzystało 99 gospodarstw domowych. Dzięki temu powstały urządzenia OZE lub przydomowe oczyszczalnie, wykorzystując przeznaczone środki w 82,5%. Wygenerowało to łączną dotację w wysokości 454 tysięcy zł. Na moduły fotowoltaiczne przyznano aż 74 dotacje, 16 na pompy ciepła, jedną na kolektory słoneczne do c.w.u. oraz 8 na przydomowe oczyszczalnie ścieków. Inicjatywa jest kontynuowana w 2023 roku i można ją łączyć z programami „Mój Prąd” czy „Czyste Powietrze”.

Energetyczny Inwestor Roku z zakresu Budownictwa

Gmina Lądek-Zdrój zrealizowała w 2022 roku farmę fotowoltaiczną o mocy 1 MWe i ma pozwolenie na budowę 9 MW. Budowa trwała 6 miesięcy, kosztowała 4 520 078 zł, z czego wkład własny stanowił 432 898 zł, dotacja z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych wyniosła 1 087 180 zł., a pożyczka z UE – 3 000 000 zł. Oszczędności, które powstały w wyniku inwestycji w 2023 roku wyniosły od 500 zł do 750 tys. zł. Utworzono gminną Lądecką Spółdzielnię Energetyczną, której założycielami są trzy jednostki gminne. Farma zasila wszystkie jednostki gminne, czyli ratusz, szkoły, przedszkole stadion, Centrum Kultury, bibliotekę, Straż Miejska, stację kolejową, Inkubator Przedsiębiorczości, obiekty straży OSP, Dom Zdrojowy, teatr, świetlice wiejskie, oczyszczalnia, oświetlenie, parki itd. Członkowie spółdzielni płacą tylko za dystrybucję prądu, a nie ponoszą opłaty mocowej, kogeneracyjnej i OZE. Spółdzielnia planuje przyjmowanie nowych członków – mieszkańców oraz przedsiębiorców. Dzięki temu otrzymają oni dużo tańszą, czystą energię z OZE, która poprawi ich sytuację finansową, podniesie konkurencyjność lokalnych firm oraz poprawi jakość powietrza.

Energetyczny Inwestor Roku z zakresu Transportu

Miasto Lidzbark Warmiński uruchomiło bezpłatną komunikację miejską w obrębie całego miasta i okolic. Połączono komunikacyjnie duże osiedla z centrum miasta. W 2022 roku z komunikacji miejskiej skorzystało 195 702 osoby. W ramach inwestycji „Rozwój mobilności i transportu publicznego Gminy Miejskiej Lidzbark Warmiński – etap II”, zakupiono kolejne dwa fabrycznie nowe autobusy elektryczne, stację ładowania pojazdów, dokonano wymiany opraw oświetleniowych z sodowych na LED w liczbie 176 sztuk, wybudowano ścieżkę rowerową o długości 0,32 km oraz wiaty przystankowe z panelami fotowoltaicznymi. W tej chwili komunikacja miejska jest w 100% niskoemisyjna. Na realizację tej inwestycji Gmina Miejska Lidzbark Warmiński otrzymała w 2022 roku dofinansowanie w wysokości 5 928 097,49 zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2014–2020. Inwestycja pozwoli na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych w ciągu każdego roku o 7,52 MG CO₂/rok oraz zmniejszenie zużycia energii końcowej o 122 563,35 GJ/rok. Realizacja inwestycji rozpoczęła się w kwietniu 2022 roku i trwa do dziś. Planowany termin jej zakończenia planowany jest na grudzień 2023 roku.

Organizatorem konkursu jest Instytut Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza przy współpracy z Partnerem Generalnym – Agencją Rozwoju Przemysłu S.A., Partnerem Strategicznym – Bankiem Gospodarstwa Krajowego, Sponsorem Głównym – Polską Spółką Gazownictwa Spółka z o.o., Sponsorem Wspierającym – Metrolog S.A. oraz Partnerem Srebrnym – Polską Grupą Energetyczną S.A.